کتابخانههاي دانشگاهي به عنوان بخش جداييناپذير هر نظام آموزشي و پژوهشي، همواره در خدمت اين نظام قرار دارد و به همين دليل، هدفها و وظيفههايي که براي آن تعيين ميشود، بايد با نيازهاي نظام آموزشي و پژوهشي سازمان مادر مطابقت داشته باشد. بر اين اساس، در استاندارد شماره يک از مجموعه استانداردهاي کتابخانههاي دانشگاهي ايران، که توسّط کتابخانه و مرکز اسناد ملي جمهوري اسلامي ايران تدوين شده است، در خصوص هدفها و وظيفههاي کتابخانههاي دانشگاهي چنين آمده است:
هر کتابخانه دانشگاهي (اعمّ از مرکزي يا دانشکدهاي) بايد پيش از هر چيز، داراي هدفها و وظيفههاي معيّن و مدوّن در راستاي هدفها و وظيفههاي سازمان آموزشي متبوع خود باشد.
به اين ترتيب، هدفهاي عمده و کلّي کتابخانه مرکزي و مرکز اطّلاعرساني دانشگاه قم و کتابخانههاي وابسته به آن را ميتوان در موارد زير خلاصه کرد:
پشتيباني از هدفها و برنامههاي آموزشي، پژوهشي و فرهنگي دانشگاه قم از طريق تأمين نيازهاي اطّلاعاتي اساتيد، دانشجويان, کارکنان و ساير کاربران.
o بهکارگيري شيوههاي نوين کتابداري و اطّلاعرساني و فنّاوريهاي پيشرفتة اطّلاعاتي در جهت استفادة بهينه از نيروي انساني، منابع و امکانات، به منظور اشاعة سريعتر اطّلاعات، افزايش دسترسي به آن و عرضه فعّالانة خدمات.
o گردآوري مجموعهاي غني از منابع اطّلاعاتي علمي– تخصّصي و مرجع در حوزههاي فعاليّت دانشگاه و ارتقاء سطح کمّي و کيفي آن در جهت پاسخگويي هر چه بيشتر به نيازهاي مراجعان.
با توجّه به هدفهاي ياد شده، وظيفههاي عمده و کلّي کتابخانه مرکزي و مرکز اطّلاعرساني دانشگاه و کتابخانههاي وابسته به آن را ميتوان به شرح زير برشمرد:
o گردآوري و سازماندهي مجموعهاي از کتابها، نشريّات ادواري، موادّ ديداري- شنيداري، لوحهاي فشرده، پاياننامهها و ساير منابع مورد نياز براي اجراي برنامههاي آموزشي، طرحهاي تحقيقاتي و پاياننامههاي دانشجويان.
o گردآوري و سازماندهي مجموعهاي از منابع مرجع و کتابشناختي عمومي و تخصّصي.
o تهيّه راهنماها و بروشورهايي به منظور آگاه کردن اساتيد و دانشجويان از منابع و خدمات کتابخانه.
o تدوين و اجراي برنامههاي آموزش استفاده از کتابخانه براي دانشجويان و اعضاي هيأت علمي.
o سازماندهي مؤثّر مجموعه، به منظور افزايش ميزان دسترسي به آن.
o فراهم آوردن امکانات و تسهيلات فيزيکي کافي و مناسب براي استفاده از منابع در داخل کتابخانه.
o فراهم آوردن امکانات امانت منابع به مراجعان، نسخهبرداري و استفادة اعضاي هيأت علمي از منابع ديداري- شنيداري در کلاسهاي درس.
o تدارک خدمات مرجع و امانت بينکتابخانهاي.
o ارائه خدمات آگاهيرساني جاري، از طريق توليد کتابشناسيها، نمايهنامهها و چکيدهنامهها يا اشاعه اطّلاعات گزينشي و جستجو در پايگاههاي اطّلاعاتي مورد نياز.
o رايانهاي کردن خدمات کتابخانه و استفاده از پايگاههاي اطّلاعاتي موجود.
o نگهداري تجهيزات، وسايل و منابع ديداري- شنيداري و توليد و نسخهبرداري اينگونه منابع در حوزههاي فعّاليّت دانشگاه .
o تدوين خطّمشي و آييننامههاي لازم در ارتباط با خدمات و فعّاليّتهاي کتابخانه و تهيّه برنامههاي کوتاهمدّت، ميانمدّت و بلندمدّت.
o استخدام و بهکارگيري نيروهاي ماهر و متخصّص و تلاش براي رشد و ارتقاء سطح علمي آنها.
o گردآوري و تجزيه و تحليل آمار فعاليّتهاي کتابخانه و ارائة مستمر گزارش آن به مقام مافوق.
o مبادله منابع و مدارک علمي– تخصّصي با مراکز علمي، فرهنگي و مؤسّسههاي آموزشي و پژوهشي داخلي و خارجي.
o تشکيل نظام شبکهاي اطّلاعرساني در داخل دانشگاه و همکاري با شبکههاي اطّلاعرساني ساير دانشگاهها و مؤسّسهها.